Na dertig jaar keer ik terug naar Kashgar, het legendarische kruispunt van culturen aan de rand van de Taklamakanwoestijn. Waar ooit de Zijderoute karavanen langs stuurde, vind ik nu een stad die haar ziel heeft behouden, ondanks de tand des tijds. Deze reis is een herontdekking van oude herinneringen en een verkenning van nieuwe avonturen.

Uiteraard is de stad enorm veranderd, veel herken ik amper terug. Maar er zijn ook herkenningspunten, de zondagsmarkt bestaat nog, andere plek weliswaar, maar toch. En nog steeds zie ik volkeren uit de wijde omgeving door de straten van Kashgar struinen. Tenslotte is er alleen maar meer verkeer over de Karakorum Highway vanuit Pakistan en de handelsroutes vanuit Kirgizie naar Kashgar, waarvandaan je verder heel China in kunt.

Bekijk hier de foto's van deze reis :

Ik slaap in een sfeervol boutique hotel in de oude stad. Of zoals de Chinezen zeggen, de 'new' old city. Zoals in vele steden in China is de oude stad afgebroken en is er een nieuwe oude stad opgebouwd. Weg zijn de oude lemen huizen, de nauwe steegjes, het doolhof aan straatjes. Nu moderne straten met oud lijkende huizen en vele eetstalletjes. Modernisering, meer controle? Zegt u het maar.
Overdag en 's avonds is de oude stad het terrein van Chinese toeristen op zoek naar vele fotomomenten (de helft loopt er verkleed bij), maar ook om te genieten van de vele Oeigoerse gerechten in de 'foodstreet', waar rondwandelen een lust voor het oog is.

's Ochtends is het beeld anders. De stad komt langzaam tot leven als ik op een bankje geniet van een goede cappucino (ja dat is vooruitgang). Kinderen wandelen naar school, vrouwen lopen met kinderwagens vol leposhka's (de traditionele ronde nan broden) naar hun verkooppunten, groenteverkopers lopen rond, en dan ben je toch echt even midden in Centraal-Azie.

Op zondag bezoek ik de beroemde Zondagsmarkt, een van de grootste openluchtmarkten in Centraal-Azië. Hier komen handelaren en bezoekers samen in een kleurrijk spektakel van geluiden, geuren en smaken. Van handgeweven tapijten tot exotische specerijen, de markt biedt een overvloed aan lokale producten. Het is niet alleen een plek om te kopen en verkopen, maar ook een ontmoetingsplek waar culturen samenkomen en tradities worden gedeeld.

De markt is allang niet meer vlakbij de oude stad, waar die ooit was. Inmiddels meerdere keren verplaatst en nu een half uur rijden aan de rand van de stad. Maar de sfeer is er nog steeds hetzelfde, mensen zijn druk bezig bezig met hun schapen, koeien, paarden te verkopen, stof stijgt op, het is heet, geuren overal, niemand heeft aandacht voor die enkele buitenlander.

En natuurlijk zijn er vele restaurants waar je kunt aanschuiven; kebab, schapenkop, een hele geit, of gewoon versgedraaide noedels?

De vroegere zondagsmarkt is overigens opgesplitst in de veemarkt (hierboven beschreven) en de ' Grand Bazaar'. Deze laatste is enkele jaren geleden gesloten, maar wordt binnenkort weer heropend, in geheel nieuwe stiijl. Wel vlakbij de oude stad, daar waar ooit de zondagsmarkt was.

Overigens zijn er veel meer markten in de omgeving van Kashgar te bezoeken. Elk stadje heeft wel een markt, op zaterdag bezochten we een markt op een half uurtje buiten Kashgar, weliswaar kleiner dan de zondagsmarkt, maar minstens zo authentiek om te bezoeken.

Een paar kilometer buiten de stad bezoek ik het Abakh Khoja Mausoleum, een heilige plek voor de moslimgemeenschap in Xinjiang. Het mausoleum, met zijn groene koepel en kleurrijke tegels, is de rustplaats van vijf generaties van de Abakh Khoja-familie, waaronder de beroemde Xiang Fei, ook bekend als de "Geurige Concubine". De serene sfeer en de prachtige architectuur maken dit tot een onvergetelijke ervaring.

Uiteraard is ook hier de hele setting veranderd. dertig jaar geleden fietste ik hierheen door het platteland, nu is een scenic spot in een stadswijk met een enorme entree en vele souvenierwinkels. Het gebouw zelf blijft prachtig.

Ik bezoek ook enkele mausolea die nu op de toeristische kaart staan, de vervallen Skander Wang maqam, eenzaam staand in een woonwijk, niet ver van het nog immer overeind staande Mao beeld. Hiervandaan loop je door het 'People's park om uit te komen bij het schitterende Yusuf Khass Hajib mausoleum, werkelijk een lust voor het oog en geen toerist in velden of wegen te bekennen. Het park zelf is overigens ook erg leuk om te bezoeken, overal mannetjes die mah-jong spelen, kinderen die sporten en 's ochtends wordt er veelvuldig gegymnastiekt en gedanst door de bejaarde medemens.

In de oude stad zelf staat de beroemde Id Kah moskee nog overeind, op vrijdags nog steeds centrum van gebed, op overige tijden met name een attractie voor Chinese tourgroepen.

Ruim honderd jaar geleden was Kashgar het centrum van de zgn. Great Game. Deze machtsstrijd tussen het Russische en Britse Rijk ging om het in kaart brengen van de bergen en woestijnen in Centraal-Azie, maar ook om de controle over dit gebied. Beroemde ontdekkingsreizigers als Sven Hedin, Aurel Stein en Przewalski trokken door de Taklamakan woestijn op zoek naar de verborgen schatten van de Zijderoute. Spionnen bedwongen de bergpassen van de Pamir, Hindu Kush, Tien Shan, Karakorum en Kunlun gebergtes.
En iedereen kwam bij van zijn avonturen bij het Britse en Russische consulaat in Kashgar. Het Britse consulaat is waar nu het Qini Bagh hotel gevestigd is, maar behalve een plakkaat op een Chinees restaurant is er weinig van over.  Met het Russische consulaat is dat anders, jarenlang was dit een vleugel met goedkope kamers en kamers voor opslag en personeel van het Seman hotel (en verblijfplaats van schrijver dezes in de jaren'90 op zijn rondreizen), nu is het omgetoverd tot een heus boutiek hotel, waar je je weer helemaal in de tijden van weleer waant, in de rustige tuin van het voormalige Russiscje consulaat.