Diep verscholen in het oosten van Afghanistan ligt een van de meest afgelegen en mystieke regio’s van Centraal-Azië: de Wakhan Corridor. Deze smalle strook land, als een geopolitiek uitgestrekte vinger, scheidt Tadzjikistan van Pakistan en eindigt in het uiterste westen van China. De corridor is omringd door de ruige bergketens van de Hindu Kush en de Pamirs, en wordt bewoond door Wakhi en Kirgizische nomaden die leven zoals hun voorouders dat eeuwen geleden ook deden. Slechts een handjevol reizigers weet deze uithoek te bereiken, maar wie dat lukt, wordt beloond met eindeloze valleien, gletsjers en een bijna buitenaardse stilte.

Aan het oostelijke uiteinde van de corridor grenst Afghanistan aan het uiterst westelijke puntje van China: de provincie Xinjiang. Deze grens, amper 100 kilometer lang, is gesloten en extreem moeilijk toegankelijk, met slechts een militaire buitenpost aan Chinese zijde.

Toch is deze regio historisch van belang: in de tijd van de Zijderoute werden er via deze bergpassen goederen, ideeën en religies uitgewisseld tussen Oost en West. Vandaag is het Chinese deel van de corridor een vergeten gebied, ingeklemd tussen ondoordringbare bergketens en politiek gevoelige grenzen. Voor avontuurlijke reizigers blijft de Wakhan echter een plek die tot de verbeelding spreekt – een laatste snufje echte wildernis op het kruispunt van werelden.

Bekijk hier de foto's van deze reis: 

In de 19e eeuw vormde de Wakhan Corridor een cruciaal, zij het afgelegen, speelveld in The Great Game – de geopolitieke rivaliteit tussen het Britse Rijk en het Russische Rijk om invloed in Centraal-Azië. Terwijl Rusland zijn macht zuidwaarts uitbreidde richting Centraal-Azië, vreesde Groot-Brittannië dat dit uiteindelijk tot een aanval op Brits-Indië zou leiden. Om een directe grens tussen beide grootmachten te vermijden, werd de Wakhan Corridor in 1895 op de kaart gezet als een bufferzone. De smalle strook land, amper 20 tot 60 kilometer breed, diende als politiek compromis: het scheidde Brits-Indië (het huidige Pakistan) van het Russische protectoraat in Tadzjikistan.

Hoewel de corridor in de praktijk nauwelijks begaanbaar was door zijn extreme geografie – hoge bergpassen, diepe dalen en barre klimaten – had hij een disproportioneel grote strategische waarde. Geen van beide grootmachten wilde de ander te dicht naderen, en de corridor fungeerde als een symbolische muur tussen twee wereldrijken. Ironisch genoeg werd de lokale bevolking van de regio nooit om hun mening gevraagd; zij werden pionnen in een imperialistisch spel waarvan de gevolgen tot op de dag van vandaag voelbaar zijn in de grenzen van de regio. De Wakhan Corridor herinnert ons eraan dat zelfs de meest verlaten plekken op aarde het toneel kunnen zijn van mondiale machtspolitiek.

In het verleden heb ik al eens door het Tadzjiekse deel van de Wakhan corridor gereisd, en zelfs even een voet gezet aan de Afghaanse kant. Maar nu we zo dicht bij de Chinese kant zijn, lokt het avontuur. Al decennialang potdicht voor buitenlanders, vermoedelijk sinds de jaren '30 van vorige eeuw geen buitenlander meer geweest, maar we kunnen in elk geval eens in de buurt komen. Tenslotte zijn sinds een jaar of zo Chinese toeristen wel welkom.

Na een uurtje rijden over de Karakorum Highway met uitzicht over de Kunjerab Pas, de grens met Pakistan, nemen we de afslag naar de Wakhan corridor. We zien gelijk een bord dat buitenlanders niet verder mogen, we twijfelen een seconde en besluiten door te rijden op deze desolate weg waar niemand te bekennen is. Edoch, al snel komt er een politiewagen achter ons aan.

We rijden rustig verder en stoppen bij het uitzichtpunt over de Wakhan corridor. Kunnen rustig rondlopen en foto's maken van het adembenemende landschap en dan vraagt een vriendelijke Chinese officier of jij onze paspoorten mag zien. Na enige controle heet hij ons hartelijk welkom en nodigt ons zowaar uit om verder te rijden de Wakhan corridor in. Wauw!!!

We rijden tot de laatste militaire checkpoint, waar veel militairen staan bij een kleine kazerne, we zien zelfs 'robothonden' rondlopen. Ook hier weer uitgebreide controle en dan worden we hartelijk welkom geheten door de commandant die verklaart dat we de eerste buitenlanders ooit zijn in dit Chinese deel van de Wakhan corridor. En men wil graag met ons op de foto! We worden gefilmd en krijgen een rondleiding langs oude voertuigen en handgeschilderen rotsen van de soldaten die hier op grote hoogte de grens met Afghanistan bewaken.

Wat een avontuur! Toch een heel klein beetje in de voetsporen van ontdekkingsreizigers als Sven Hedin en Aurel Stein!