Een van de meest intrigerende verhalen van het verleden van de Zijderoute, is die van het mythische Rijk van Loulan.  Dit rijk was ooit een van de belangrijkste centra aan de noordelijke rand van de Taklamakan-woestijn in het huidige Xinjiang, China.

In de 4e eeuw verdween het rijk onder het woestijnzand en pas in de 19e eeuw gingen ontdekkingsreizigers als Sven Hedin en Aurel Stein op zoek naar de overblijfselen van dit rijk en de reden waarom het verdween. Dat waren tochten vol barre ontberingen, die hier en daar een tip van de sluier konden oprichten.

Nog steeds zijn de overblijfselen van dit rijk amper te bezoeken, het ligt in het Tarim bekken, afgesloten van de buitenwereld. Maar de randen (de opgravingen bij Miran) en enkele van de belangrijkste ontdekkingen liggen nu in het Loulan museum in Ruoqian.

Bekijk hier de foto's van deze reis :

Eens was Loulan een bruisende oase en bloeiend koninkrijk ( ca 176 v Chr - 630 na Chr) aan de Zijderoute, een cruciale halte voor karavanen vol zijde, specerijen en verhalen. Maar vanaf de 4e eeuw verdween het spoorloos, bedolven onder zand en mythes. Toen archeologen in 1900 de ruïnes herontdekten, vonden ze een tijdscapsel: houten huizen, een boeddhistische stoepa en zelfs een administratief centrum met Kharosthi-schrift op houten tabletten.

Loulan lag aan het Lop Nor-meer (nu opgedroogd), een levensader in de onherbergzame Taklamakan – wat "de plek waar je niet meer uitkomt" betekent.

Dankzij irrigatiekanalen verbouwden inwoners tarwe, gierst en druiven, fokten ze schapen en kamelen, en bouwden huizen van populierenhout. Er was al sprake van stadsplanning en een duidelijk administratief systeem, gezien de honderen houten tabletten in Kharoshti (een Indisch schrijft) die meldingen maken over belastingen, wetten en handel.

Loulan dankte een deel van haar bestaan aan de strategische ligging langs de Zijderoute, er werd tol geheven op producten als zijde, jade, glas en lapis lazuli.

Uit opgravingen van kleding blijkt hoe multicultureel het rijk was, er zijn Europese gewaden gevonden, Chinese Zijde en Perzische patronen. Er werd Chinees, Sogdisch en Tochaars gesproken. 

In de opgravingen zijn kenmerkende grieks-boeddhischtische kunstinvloeden (stammend uit de Gandhara beschaving) terug te vinden, o.a. in de stupa's van Miran.

Een hoogtepunt van de overblijfselen uit Loulan en van d ehele Zijderoute zijn de mummies van het Tarim bekken. Deze duizenden jaren oude lichamen, gevonden in de buurt van Loulan, zijn een sensatie: hun Europese gelaatstrekken en perfect bewaarde kleding (denk aan vilten hoeden met veren!) dagen alles uit wat we dachten te weten over vroege transcontinentale migratie.

De beroemdste is de "Schoonheid van Loulan" – een jonge vrouw met lange wimpers en een geheimzinnige glimlach, die je recht in de ziel kijkt. Deze mummies zijn erg goed bewaard gebleven dankzij het extreem droge klimaat en zijn vaak 'gewone' mensen (anders dan de Ehyptische mummies die altijd van hoge komaf zijn).

De Tarim-mummies zijn een revolutie in onze kijk op oude migratie. Duizenden jaren voor de Zijderoute lag er al een onzichtbare brug tussen Europa en Azië, en deze lichamen zijn het bewijs.

Onderzoekers in de jaren '90 ontdekten middels dna-tests dat de mummies kaukasische trekken hadden en dat hun gestel meer op indo-europese volkeren leek, dat Chinese volkeren. Zouden deze mummies van een volk zijn dat afkomstig is uit de steppen van Centraal-Azie, of via Siberie hier gekomen? Men is er nog niet uit, maar duidelijk is dat er al veel eerder contact was tussen volkeren uit Europa en Azie dan men eerst dacht.

De beauty of Loulan leefde zo rond 1800 v Christus, dat betekende dat er al lang voor de Zijderoute, maar al in de bronstijd contact was tussen Oost en West.

In het moderne Ruoqiang (Charklik) kun je het Loulan Museum bezoeken. Dit schitterende museum brengt Loulan’s verloren pracht tot leven: De Schoonheid van Loulan ligt hier in een klimaatgecontroleerde vitrine, omringd door haar grafvondsten: een mandje met tarwe, een kam van been. 

Als dit museum ergens elders zou staan zou het duizenden bezoekers per dag trekken, maar het ligt zo afgelegen dat er slechts enkele bezoekers zijn. De schoonheid van Loulan zou in het westen het aantal bezoekers van de Mona Lisa kunnen trekken, maar slechts weinigen hebben ooit gehoord van de schoonheid van Loulan.

De woestijn bewaarde Loulan’s geheim tot de late 19e eeuw, toen legendarische ontdekkingsreizigers – gewapend met kompassen, theodolieten en onuitputtelijke moed – de Taklamakan betraden. Hun expedities onthulden niet alleen een verdwenen koninkrijk, maar ook het grillige spel van de Tarim-rivier, die ooit Loulan’s levensader was en later haar doodsvonnis werd.

De Zweedse geograaf en avonturier Sven Hedin werd in 1900 de eerste westerling die Loulan vond – bij toeval. Tijdens zijn zoektocht naar de verdwenen Lop Nor-meer, stuitte zijn expeditie op houten pilaren in het zand en vond hij de houten karoshti tabletten. Ook verklaarde hij de loop van de Tarim rivier die zich verplaatste, waardoor er geen water meer was in het Loulan rijk, een van de redenen van het verdwijnen van het Loulan rijk.

Die andere grote ontdekkingsreiziger, Aurel Stein, deed diepgravend onderzoek en vond tientallen karoshti tabletten, boeddhistische fresco's en sanskriet manuscripten en het ontdekte de ruines van Miran.

Verborgen in de zuidoostelijke rand van de Taklamakan-woestijn, 200 km ten zuidwesten van Loulan, en een uur rijden van Ruoqian, liggen de ruïnes van Miran (Chinees: 米兰遗址) .

Op dit moment de enige toegankelijke plek om rond te dwalen in wat ooit een legendarisch rijk was. Miran bloeide tussen de 2e eeuw v.Chr. en 5e eeuw n.Chr. als militaire buitenpost van het Shanshan-koninkrijk (waar ook Loulan toe behoorde).

De stad had een strategische ligging en bewaakte de route van Dunhuang naar Khotan, waar karavanen water insloegen voor de oversteek naar India of Tibet.

Nu, in de kokende temperaturen van de Taklamakan kun je ronddwalen door deze ruïnes, waar je een oud TIbetaans fort kunt ontwaren, eeuwenoude stoepa's en overblijfselen van huizen.