RUIG! Op bezoek bij de Asmat in West Papua

Vandaag komt u aan in Timika, een verrassend grote stad voor West Papua begrippen. Bij aankomst wordt u opgewacht door uw chauffeur die u naar uw hotel brengt. Deze eerste dag staat volledig in het teken van aankomen en acclimatiseren. U kunt rustig inchecken, even bijkomen van de reis en genieten van een lunch en diner in lokale eetgelegenheden die door uw chauffeur worden aanbevolen. Deze maaltijden zijn inbegrepen, zodat u ontspannen kunt starten aan uw avontuur richting Asmat.

Heeft u nog energie over, dan kan uw chauffeur u meenemen naar de lokale markt van Timika. Hier proeft u direct de sfeer van het dagelijkse leven: kleurrijke kraampjes, tropische groenten en fruit, en de levendige dynamiek van een Papoeaanse stad.

Belangrijk: uw gids wacht al in Agats. Vandaag reist u uitsluitend met een chauffeur. Houd er rekening mee dat chauffeurs doorgaans geen Engels spreken, maar zij staan de hele dag voor u klaar en helpen waar mogelijk.

Na het ontbijt wordt u naar de luchthaven gebracht voor uw vlucht naar Ewer, een klein Asmat dorp dat beschikt over een historisch vliegveld. Dit eenvoudige vliegveld stamt uit de Tweede Wereldoorlog en bestaat nog steeds slechts uit een lange grasstrook. Verwacht geen aankomsthal of andere voorzieningen. Bij aankomst wordt u opgewacht door uw gids en chauffeur. Aangezien er in deze regio geen auto’s zijn, wordt u per motorbike naar de haven gebracht, terwijl uw bagage met een kruiwagen wordt vervoerd. Vanaf de haven vertrekt u met een kleine gemotoriseerde boot die u in ongeveer een half uur naar Agats brengt.

In Agats verblijft u in een eenvoudige homestay met airco. Hoewel Agats officieel de hoofdstad van de Asmat is, voelt het eerder aan als een groot, levendig dorp. De zee veroorzaakt hier getijverschillen tot wel vijf meter, zo sterk dat dit zelfs honderd kilometer landinwaarts nog merkbaar is. Als gevolg daarvan bestaat vrijwel het hele stratenpatroon uit houten vlonders op palen, een bijzonder en uniek gezicht. Het dorp is een wirwar van brommertjes, houten bruggen en kleine winkeltjes. Op de markt is van alles te zien, en langs de kleine huizen ziet u mannen bomen uithollen om er traditionele prauwen van te maken, precies zoals dat al honderden jaren gebeurt.

Na de lunch maakt u een wandeling naar het nabijgelegen dorp Syuru om meer te leren over het leven in en rond Agats. Hier bezoekt u het indrukwekkende Asmat-museum, een absolute aanrader. Het museum bestaat uit twee rommelige ruimtes vol authentieke Asmat-kunst: beelden, indrukwekkende bis-palen (rituele totempalen), maskers en strooien kleding die tijdens festivals wordt gedragen. Asmat-houtsnijwerk wordt wereldwijd beschouwd als een van de beste ter wereld en veel internationale musea hebben een waardevolle collectie Asmat-kunst in hun bezit.

Een hele zaal is gewijd aan kunststukken die prijzen hebben gewonnen tijdens het jaarlijkse Asmat Kunstfestival, wat een schitterend overzicht geeft van decennia aan creativiteit. In een klein hoekje vindt u zelfs enkele bewerkte schedels, daterend uit de tijd waarin koppensnellen nog onderdeel was van de cultuur, een periode die verrassend recent is.

Later in de middag keert u terug naar Agats en geniet u van het diner in uw homestay of in een lokaal restaurant. Een bijzondere eerste dag in het hart van Asmat.

Om het volgende dorp te bereiken reist u vandaag per gemotoriseerde kano over de slingerende rivieren die door dit afgelegen en ondoordringbare gebied lopen. Zodra de boot de smalle waterwegen op gaat, voelt u zich direct een ware avonturier. De jungle is hier dicht en overweldigend, met torenhoge bomen en een stilte die slechts wordt doorbroken door vogelgeluiden en het zachte geluid van de motor. Af en toe komt u kleine prauwen tegen, uitgeholde boomstammen waarin Asmat mannen zich geruisloos voortbewegen. Veel van deze boten zijn prachtig bewerkt, soms met grote houten voorstevens in de vorm van traditionele beelden.

Bij aankomst in het dorpje Per, gelegen dicht bij de Arufazee, wordt u welkom geheten in een traditioneel longhouse waar de lunch voor u wordt geserveerd. De sfeer is warm en gastvrij, en het longhouse vormt het sociale hart van de gemeenschap.

In de middag gaat u samen met enkele Asmat bewoners stroomopwaarts om een indruk te krijgen van hun dagelijkse leven in de jungle en moerassen. U ziet hoe zij vissen, voedsel verzamelen en navigeren door dit waterrijke landschap dat voor hen al generaties lang thuis is. Het is een unieke kans om te zien hoe nauw hun leven verweven is met de natuur.

’s Avonds spelen uw Asmat-gastheren op hun traditionele drums en geniet u van hun ritmische muziek die diep geworteld is in de cultuur van dit volk. De avond is eenvoudig maar bijzonder, en geeft u een mooi inkijkje in de tradities en het gemeenschapsgevoel van de Asmat.

U overnacht vannacht in een eenvoudige homestay in het dorp. Verwacht basisfaciliteiten en een gedeelde badkamer, maar een ervaring die u dicht bij de lokale cultuur en leefwijze brengt.

Vandaag blijft u in het dorp om u verder onder te dompelen in de bijzondere cultuur van de Asmat. Na het ontbijt woont u een unieke kanoceremonie bij. Deze eeuwenoude ceremonie wordt uitgevoerd om nieuwe kano’s officieel in te wijden. Zodra een kano is voltooid, mag deze volgens de tradities niet op de grond worden neergezet. In plaats daarvan wordt hij direct door de bewoners naar de rivier gedragen. Voor de Asmat zijn de rivieren heilig: zij vormen de levensaders van de gemeenschap en bieden voedsel, verbinding en bescherming.

Na de ceremonie gaat u met de bewoners mee om te leren hoe zij garnalen en vis vangen in het moerasachtige gebied rondom het dorp. U ziet hoe zij volledig vertrouwen op hun kennis van het water en de natuur, vaardigheden die van generatie op generatie zijn doorgegeven. Het is een bijzondere ervaring die u nog dichter bij hun dagelijkse leven brengt.

U overnacht opnieuw in de eenvoudige homestay in het dorp, zodat u nog even volledig kunt opgaan in de rust, ritmes en tradities van de Asmat.

Na het ontbijt verlaat u Per en gaat u aan boord van een gemotoriseerde kano voor een prachtige tocht van ongeveer drie uur naar het dorp Beriten. De exacte route wordt ter plaatse bepaald, afhankelijk van de waterstand en het getij, dat in deze regio een grote rol speelt. Onderweg stopt u bij verschillende bezienswaardigheden langs de rivier en brengt u een bezoek aan het dorp Owus, een kleine gemeenschap waar u een inkijk krijgt in het leven langs de waterwegen van Asmat.

In Beriten wordt u verwelkomd in een traditioneel langhuis waar zowel de lunch als het diner worden geserveerd. De sfeer is warm en eenvoudig, en de maaltijden worden bereid volgens lokale tradities, vaak met ingrediënten die direct uit de jungle of rivier afkomstig zijn.

De rest van de dag heeft u de tijd om het dorp op uw gemak te verkennen. U kunt kennismaken met de vriendelijke inwoners, een kijkje nemen bij traditionele huizen op palen en meer leren over hun dagelijkse ritmes, kunstvormen en gebruiken. Deze ontmoetingen vormen vaak een van de mooiste onderdelen van een reis naar Asmat: het directe contact met een cultuur die nog sterk in harmonie leeft met haar natuurlijke omgeving.

Na het ontbijt gaat u samen met de Asmat per peddelkano of al wandelend door de moerassige jungle op pad naar de plek waar sagopalm wordt verwerkt. Sago vormt de belangrijkste voedselbron voor de Asmat en het verwerken ervan is een intensief werk dat nog volledig op traditionele wijze gebeurt. U ziet hoe de stam wordt geopend, het merg wordt fijngestampt en vervolgens wordt uitgespoeld om het zetmeel te winnen. Het is een fascinerend proces dat laat zien hoe diep de Asmat verbonden zijn met hun natuurlijke omgeving.

Vandaag is er bovendien de mogelijkheid om andere Asmat-ceremonies bij te wonen, waaronder een traditionele dansceremonie en een Mbis-paal ceremonie. Deze indrukwekkende rituelen vormen een belangrijk onderdeel van de Asmat-cultuur. Men gelooft dat een Mbis-paal beschermende bovennatuurlijke krachten bezit om families te begeleiden en te beschermen. De houtsnijwerken zijn rijk aan symboliek en behoren tot de meest verfijnde kunstvormen in de regio.

In de middag wordt u per gemotoriseerde kano teruggebracht naar Agats. Bij aankomst heeft u nog tijd om een wandeling door de stad te maken en de levendige sfeer op de houten vlonders nog even op te snuiven. Het diner wordt vanavond geserveerd in uw homestay, waar u opnieuw overnacht.

Vroeg in de ochtend vertrekt u per boot terug naar de luchthaven van Ewer. Terwijl u over de stille waterwegen vaart, neemt u afscheid van het bijzondere Asmat-gebied en van uw gids die u de afgelopen dagen heeft begeleid. In Ewer stapt u op uw vlucht terug naar Timika.

Bij aankomst in Timika staat uw chauffeur al klaar om u naar uw hotel te brengen. U kunt hier weer even bijkomen van de intensieve maar onvergetelijke dagen in Asmat. Een lunch in een van de lokale restaurantjes is vandaag inbegrepen, zodat u ontspannen kunt genieten voordat de rest van de dag ter vrije besteding is.

Vandaag komt er een einde aan uw reis door het gebied van de Asmat. U wordt naar de luchthaven gebracht voor een vlucht naar uw volgende bestemming.

Eenmaal per jaar, in 2024 van 7 tot 11 oktober vindt het Asmat kunstfestival plaats. Dit is een unieke kans om een lokaal festival vol tradities bij te wonen. Van kanoraces tot houtsnijwedstrijden en van traditionele dansen met bijbehorende liederen tot heerlijke feestmalen. Het komt hier allemaal samen! Het Asmat festival vindt plaats in Agats. Elk jaar komen er kunstverzamelaars, conservatoren en liefhebbers uit de hele wereld (nog steeds maar hooguit enkele tientallen) naar Agats om inkopen te doen en komen Asmat kunstenaars vanuit de meest afgelegen dorpen naar Agats om hun houtsnijwerk aan de man te brengen. Hoogtepunt is de verkiezing van het mooiste kunstwerk, dat uiteindelijk in dit museum terecht komt. De Asmat-stam werd ooit gevreesd als koppensnellers en gehuld in isolatie. Een van de meest bekende verhalen is de verdwijning van Michal C. Rockefeller in 1961, toen hij op een expeditie voor kunstverzameling was in Asmat. Zijn boot kapseisde en zijn lichaam werd nooit gevonden. Recente bewijzen van Carl Hoffman tonen aan dat hij is gedood en opgegeten door een van de Asmat-stammen. Maar maakt u zich geen zorgen. Het koppensnellen stopte in de jaren 1970 en opende de weg voor een levendige heropleving van artistieke tradities. Asmat is een toevluchtsoord voor kunstverzamelaars over de hele wereld, aangetrokken door zijn uitzonderlijke houtsnijwerk en unieke culturele uitingen. Asmat heeft een van de meest bekende houtsnijtradities in de Stille Oceaan. Het meest opmerkelijke kunstwerk is te vinden in het Michael C. Rockefeller Museum in New York, maar ook in het Tropenmuseum in Amsterdam.