Karakalpakstan Reis

U komt aan in Nukus, de hoofdstad van Karakalpakstan. Ooit stond dit afgelegen gebied in de woestijn bekend als een treurige uithoek, waar de woestijnwind altijd door de brede straten vol Sovjetflats waaide. Veel inwoners leden aan gezondheidsproblemen als gevolg van de milieuramp bij het Aralmeer. Inmiddels is Nukus een aangename stad om te bezoeken. Het centrum is goed te belopen en in veel straten voelt het meer als een dorp dan als een grote stad. U vindt er diverse gezellige café's en restaurants, en er is genoeg te zien en te beleven.

Het absolute hoogtepunt van de stad is het Savitsky Museum, een van de beste musea van Centraal-Azië. Ver weg van alles, verborgen in de desolate woestijn van Karakalpakstan, herbergt dit museum een van de belangrijkste collecties van Sovjet avantgardistische kunst en avantgardistische kunstenaars uit de Sovjet-Unie.

Het museum werd opgericht door Igor Savitsky, een gepassioneerd kunstverzamelaar, etnograaf en kunstenaar. Ver weg van de controle van de Sovjetautoriteiten in Moskou en St. Petersburg verzamelde hij unieke werken van avantgardistische kunstenaars. Tegelijkertijd verzamelde hij een uitgebreide etnografische collectie van de inwoners van Karakalpakstan en wist hij de lokale cultuur te verweven met de avantgardistische kunst.

Vandaag de dag is deze indrukwekkende verzameling te bewonderen in het volledig gerenoveerde museum, dat de naam "Avantgarde in de Woestijn" draagt. Maar er is meer te ontdekken in Nukus: bezoek de levendige bazaar, het Karakalpak Museum, zoek naar oude Sovjetmozaïeken en flaneer 's avonds langs de Amoe Darya. Nukus biedt zo een unieke combinatie van kunst, cultuur en lokale sfeer in het hart van Centraal-Azië.

U gaat vandaag op pad om de omgeving rondom het Aralmeer te verkennen. Het meer ligt op de grens tussen Kazachstan en Oezbekistan. Voordat het meer verdween, was het het vierde grootste meer ter wereld en omvatte het havens, viskwekerijen, vissersboten en 34 vissoorten. In de jaren '60 begon het waterniveau te dalen doordat het water uit de rivieren naar irrigatiewerken werd geleid. In 1989 splitste het meer zich in twee geïsoleerde reservoirs: het Kleine Aralmeer in Kazachstan en het Grote Aralmeer in Oezbekistan. Tegenwoordig is het oorspronkelijke wateroppervlak grotendeels veranderd in de Aralkum-woestijn, een zand- en zoutwoestijn van ongeveer 38.000 km².

Het Aralmeer ligt op het Ustyurt-plateau, een prachtig desolaat woestijngebied vol grillige rotsformaties. In de komende twee dagen bezoekt u zowel het Ustyurt-plateau als het Aralmeer.

De eerste stop is Moynak, een kleine drie uur rijden vanaf Nukus. Moynak was ooit een belangrijke haven, maar ligt nu midden in de woestijn door het opdrogen van het meer. De scheepswrakken in het zand vormen een treurige herinnering aan vroegere tijden. Onderweg rijdt u door wat ooit de delta van de Amoe Darya-rivier was. In Moynak bezoekt u de scheepswrakken en het museum, en wordt er geluncht.

Daarna rijdt u, deels over de bodem van het Grote Aralmeer, richting het Ustyurt-plateau. Na enkele uren ziet u de rotswand van dit plateau opdoemen, met een prachtig uitzicht over de canyons. Iets verderop stopt u bij een oude begraafplaats en rijdt u verder naar de oevers van het Aralmeer. Hier kunt u desgewenst het water in en genieten van een ervaring vergelijkbaar met de Dode Zee, drijvend door het hoge zoutgehalte.

's Avonds kunt u genieten van de sterrenhemel. Het Ustyurt-plateau en de omgeving van het Aralmeer behoren tot de beste plekken ter wereld om de sterrenhemel te aanschouwen.

's Ochtends kunt u genieten van een prachtige zonsopkomst over het Aralmeer en het omliggende Ustyurt-plateau. Na het ontbijt rijdt u noordwaarts langs de oevers van het Aralmeer om de unieke maanlandschappen van het plateau te bewonderen.

Tijdens uw rit bezoekt u onder andere de Atumsyk-canyon, met een adembenemend uitzicht over de uitgestrekte leegte van de woestijn. Onderweg passeert u kleurrijke bergen met een rainbow-achtig uiterlijk, oude begraafplaatsen en staat u opnieuw aan de oevers van het Aralmeer.

's Avonds keert u terug naar uw overnachtingsplaats in de omgeving van het Aralmeer, waar u kunt genieten van de stilte van de woestijn en de schitterende sterrenhemel.

Na het ontbijt bezoekt u de karavanserai Kurgancha Kala uit de 13e eeuw, een indrukwekkend voorbeeld van middeleeuwse architectuur langs de oude handelsroutes van Centraal-Azië.

Vervolgens rijdt u via het Kungrad-district, ooit een belangrijk handelscentrum aan de Zijderoute. Onderweg bezoekt u het dorp Kubla Ustyurt, een uitgestrekte en desolate nederzetting waar voormalige Kazachse vissers wonen om een gascompressiepomp te bedienen.

Bij het prachtige Sudochie-meer ziet u pelikanen en flamingo’s en de ruïnes van de verlaten nederzetting Urga. U luncht in Kungrad voordat u verder rijdt naar de uitgestrekte en desolate zoutvlakte van Barsa-Kelmes.

Onderweg terug naar Nukus stopt u nog bij het Mizdakhan-herdenkingscomplex en het historische fort Gyaur-Kala, waardoor u een compleet beeld krijgt van de rijke geschiedenis en bijzondere landschappen van Karakalpakstan.

De forten van Karakalpakstan behoren tot de meest fascinerende verborgen schatten van de regio. Verspreid over de uitgestrekte woestijn liggen tientallen mysterieuze ruïnes, bekend als de Ellikqal’a of vijftig forten, die ooit het hart vormden van het machtige Khorezm-rijk.

Hier wandel je tussen eeuwenoude muren van leemsteen, terwijl je uitkijkt over een landschap dat nauwelijks veranderd lijkt sinds de oudheid. Forten zoals Ayaz Kala en Toprak Kala ademen nog altijd de sfeer van legenden, karavanen en oude woestijnrijken.

Onderweg naar Khiva bezoekt u deze indrukwekkende forten. Eind van de middag komt u aan in Khiva, waar u Karakalpakstan verlaat en aankomt in Chorasmie. Hier ontdekt u de prachtige stad Khiva met zijn imposante Ichan Kala (oude binnenstad), vol monumentale bouwwerken en historische charme.